Meteorolojik Kuraklığın Buğday Verimindeki Etkisinin Değerlendirilmesi: Kızılırmak Havzası Örneği
Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi,
Journal Year:
2025,
Volume and Issue:
12(1), P. 10 - 27
Published: Jan. 25, 2025
Çalışmada,
tarımsal
üretimin
fazla
ve
kuraklığın
etkili
olduğu
Kızılırmak
Havzası’nda
ekstrem
kurak
ayların
yılların
belirlenmesi
ile
kuraklık
buğday
verimi
arasındaki
ilişkinin
değerlendirilmesi
amaçlanmıştır.
1991-2022
yılları
–
verim
ilişkisinin
incelendiği
çalışmada,
havzada
oluşan
koşullarının
belirlenmesinde
Standartlaştırılmış
Yağış
Evapotranspirasyon
İndisi
(SPEI)
kullanılmıştır.
Kuraklık
1,
3,
6,
9
12
aylık
dönemlerde
incelenmiştir.
Çalışmamızda
havzalar
arasında
aşırı
değerleri
1994,
2008,
2014
2016
yıllarındadır.
Kısa
dönemli
(1-3
aylık)
şiddetinin,
özellikle
çalışma
alanının
güneyinde
karasal
iklimin
Kayseri
Ürgüp
istasyonlarında,
verimini
olumsuz
etkilediğini
göstermektedir.
Uzun
(6-12
ise
2007-2014
güney
kesimindeki
Nevşehir
istasyonunda
yüksek
korelasyon
değerlerine
sahip
olup,
şiddetinin
arttığı
verimde
ciddi
düşüşler
gözlemlenmiştir.
şiddeti
tekrarlama
sıklığının,
iklim
özellikleri,
atmosferik
koşullar
artan
sıcak
hava
dalgalarıyla
birlikte
2000’li
yıllardan
itibaren
belirgin
şekilde
arttığı,
bu
durumun
da
kayıplarına
yol
açtığı
tespit
edilmiştir.
Elde
edilen
bulgular,
buğdayın
yaklaşık
hasat
zamanı
olan
Haziran
ayına
kadar
yaşanan
6
meteorolojik
koşulların
Havzası’ndaki
verimine
olduğunu
ortaya
koymaktadır.
Çalışma,
zamanla
değiştiğini
uzun
süreli
üretimi
Advancing innovative trend analysis for drought trends: incorporating drought classification frequencies for comprehensive insights.
Natural Hazards,
Journal Year:
2025,
Volume and Issue:
unknown
Published: Feb. 17, 2025
Language: Английский
Groundwater drought propagation and the drought resistance capacity in different climatic regions of China
Agricultural Water Management,
Journal Year:
2025,
Volume and Issue:
312, P. 109425 - 109425
Published: March 13, 2025
Language: Английский
ATMOSFERİK SALINIMLARIN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HATAY İLİ ÖRNEĞİ
Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi,
Journal Year:
2024,
Volume and Issue:
11(23), P. 232 - 247
Published: Aug. 27, 2024
İklim
değişikliği
ve
küresel
ısınma
neticesinde,
azalan
yağış
artan
sıcaklık
kuraklığın
oluşumunu
hızlandırmaktadır.
Kuraklığın
zamansal
mekansal
değerlendirilmesi,
neden
olacağı
olumsuzlukların
yaşanmasını
veya
etkilerinin
azaltılmasına
katkı
sağlamaktadır.
Bu
çalışmada,
Türkiye’nin
güneyinde
Suriye
sınırında
bulunan
Hatay
il
sınırları
içerisinde
dört
farklı
meteoroloji
gözlem
istasyonunda
1970-2022
yılları
arasındaki
SYİ
yöntemiyle
hesaplanan
meteorolojik
kuraklık
indis
değerlerinin
değişimi
değerlendirilmiştir.
Ayrıca,
bu
iki
parametrenin
Kuzey
Atlantik
Salınımı
(KAS),
Arktik
(AS),
Akdeniz
1
(AKS1)
2
(AKS2)
ile
olan
ilişkisi
belirlenmiştir.
değerlendirilmesinde
Standartlaştırılmış
Yağış
İndeksi
(SYİ),
parametrelerin
trendinin
belirlenmesinde
ise
Mann-Kendall
(MK)
Spearman
Rho
(SR)
yöntemleri
kullanılmıştır.
Çalışma
sonucunda,
12
aylık
değerlerinde
sadece
Antakya
oluşum
oranı
%50’den
büyük
olmuştur.
En
şiddetli
1989
yılında,
İskenderun
1972
Dörtyol
Samandağ
istasyonlarında
2022
yılında
yaşanmıştır.
bölgesinde
“Hafif
Kurak”
Yağışlı”
sınıflarının
oluşma
diğer
sınıflarından
daha
büyüktür.
İncelenen
istasyonlar
arasında
istasyonunda,
MK
SR
yöntemlerinde
istatiksel
olarak
trend
elde
edilen
değerleriyle
atmosferik
salınımlar
negatif
korelasyon
bulunmuştur.
Yıllık
kuraklıklarda
AS
KAS
tüm
ilişki
görülmektedir.
Sonuç
olarak,
değerlendirmelerden
gelecek
yıllarda
istasyonunun
bulunduğu
bölgenin
taşkın
sel
açısından
riskler
taşıdığı,
çalışma
bölgesinin
güney
kesiminin
riskli
olduğu
tespit
edilmiştir.
Bölgede,
kuraklıkta
meydana
gelen
değişimin
incelenen
salınımlarla
ilişkisinin
zayıf